«Uly dala tarihy men rýhyn bolashaqqa jalǵaǵan…»

27 qarasha kúni M. Jumabaev atyndaǵy Aqmola oblystyq ámbebap ǵylymi kitaphanasynda«Rýhani jańǵyrý» memlekettik baǵdarlamasyn júzege asyrý aıasynda tarihshy, jazýshy-dramatýrg, pedagog, etnograf, ǵalym Jambyl Omaruly Artyqbaevqa arnalǵan «Uly dala tarihy men rýhyn bolashaqqa jalǵaǵan…» atty shyǵarmashylyq keshi ótti jáne avtordyń “Abylaı han” atty jańa kitabynyńtusaýy kesildi.
Jambyl Omaruly Artyqbaev dramatýrgiıa, ólketaný, etnologiıa salalarynda eńbek etken. 2017 jyly Jambyl Omaruly «Qazaqstan ózbekteri» jáne «Etnologiıa i etnografiıa» atty eńbekteri úshin Qazaqstan Assambleıasynyń «Birlik» medalimen jáne «Qazaqstan ǵylymyna sińirgen eńbegi úshin» medalimen marapattalǵan.2009 jyldan bastap L.N. Gýmilev atyndaǵy Eýraziıa Ulttyq ýniversitetiniń «Arheologiıa jáne etnologiıa» kafedrasynyń professory jáne Eýraziıa zertteý ortalyǵynyń jetekshi ǵylymi qyzmetkeri, tarih ǵylymdarynyń doktory.
Alystan at terletip kelgenJambyl Omaruly Artyqbaevtyń keshine atyna syrttaı qanyq oqyrmany kóp jinaldy. Oǵan Kókshetaý qalasynyń ziıaly qaýym ókilderi, Sh. Ýálihanov atyndaǵy memlekettik ýniversitetiniń, jáne qalalyq bilim bóliminiń tarihshylary,Kókshetaý tehnikalyq institýtynyń oqytýshylary men shákirtteri, joǵary oqý oryndarynyń stýdentteri, kitaphanashylar, BAQ ókilderi qatysty.
Is-sharanyń maqsaty: «Rýhani jańǵyrý» memlekettik baǵdarlamasyn júzege asyrý, ǵalym men oqyrman arasyndaǵy baılanysty nyǵaıtý, Jambyl Omaruly Artyqbaevtyń shyǵarmashylyǵyn qalyń oqyrmanǵa tanytý, nasihattaý.
Óziniń ádemi áńgimesinde Jambyl Omaruly tarihty zertteýdiń mańyzdylyǵy týraly egjeı-tegjeıli aıtyp berdi jáne ol osyndaı tanymal tulǵaǵa arnalǵan kitapty nege jazǵanyn túsindire kele:«Qazaq halqynyń baǵyna týǵan dańqty tulǵa, memleket jáne qoǵam qaıratkeri Abylaı han oqyrman qaýym úshin taǵylymdy. Adamzat tarihynda taǵdyrdyń jazýymen, óziniń qaıratkerlik qarymymen ózi ómir súrgen ýaqytynyń belgisine aınalatyn sirek tulǵalar bar. HVIII ǵasyrda jan-jaqtan antalaǵan jaýlardyń tabanynyń astynda qalǵan Qazaq handyǵyn qaıta jańǵyrtyp, ony Ortalyq Aziıadaǵy iri saıasi kúshke aınalyrǵan Abylaı han osyndaı sirek tulǵalardyń qatarynda. Árine, ár eldiń adamzattyń uly kóshinde óz oryny bar. Bul jaǵynan HVIII ǵasyrdaǵy Qazaq handyǵyn erte dúniede, orta ǵasyrlarda kári qurylyqty túgel iemdegen Eýraziıa kóshpelileriniń uly imperiıalarymen salystyra almaısyz. Abylaı han HVIII-shi ǵasyrda ómir súrdi. Bul ǵasyr Eýraziıa kóshpelileriniń jasampaz rýhynyń álsiregen, adamzat balasynyń tizginin Eýropanyń otyryqshy halyqtarynyń alǵan ýaqyty. Soǵan qaramastan Abylaı zamanynda qazaq halqy óziniń memlekettiligin saqtaý úshin aýyr kúres júrgizdi» – dedi.
Kezdesýden buryn kitaphana úlken daıyndyq jumystaryn júrgizdi. tarihshylarǵa kitap aldyn ala taratyldy, ony oqyǵan oqyrman avtorǵa ǵylymi – kópshilik basylymnyń mazmuny boıynsha naqty suraqtar qoıyp, sol kezdegi tarih týraly óz kózqarastarymen bólisti.Sóz kezeginde ardagerler keńesiniń tóraǵasy Ǵosman Tóleǵul, qoǵam qaıratkeri Murat qajy Ydyrysuly, tarih ǵylymdarynyń doktory, professor Qadyrjan Abýev,- Sh. Ýálihanov atyndaǵy Kókshetaý Memlekettik Ýniversitetiniń filologiıa ǵylymdarynyńkandidaty, dotsent SábitJámbek kitapty joǵary baǵalap, igi tilekterin bildirdi.Kezdesý tanymdyq turǵyda óte qyzyqty ótti.
«Sońǵy qazaq hany Kenesary týraly on seriıaly film túsirgim keledi. Is tek Uly dalanyń sońǵy bileýshisi danyshpan tulǵanyń qurmetine ǵana emes. Sol ýaqyttyń geosaıasi ahýalyn qalpyna keltirýge kóp nazar aýdarǵym keledi»-degen avtor aýditoriıamen óziniń shyǵarmashylyq josparlarymen de bólisti.
Jambyl Omaruly qaýmalaǵan oqyrmandaryna óziniń rizashylyǵyn bildirip, el aǵalaryna «Abylaı han» atty kitabyn syılap, oblystyq kitaphanaǵa 50 tomdyq týyndysyn estelikke qaldyrdy.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *