Qazan aıynda shetel tilderindegi ádebietter bólimi oqyrmandarymyzǵa «Álemdi kitap arqyly saıahattaý. Krýgosvetnoe pýteshestvie cherez knigý. Tra-Well Around the World» atty ekspeditsiıa-kitap kórmesin usynady. Búgingi ýaqytta Jerdiń kez kelgen buryshy zertteldi. Adamnyń aıaǵy jetpeıtin oryn qalǵan joq. Biraq árdaıym osylaı bolǵan joq. Bizdiń ata-babalarymyz úshin bizdiń planetamyz belgisiz jáne jumbaq álem boldy. Osy kórme Sizdi Jerdi zertteýge úlken úles qosqan eń tanymal saıahatshylarmen tanystyrady, óıtkeni olar bizdiń planetamyz týraly adamdardyń kórinisin ózgertken.
Hristofor Kolýmb (1451 – 1506) – eýropalyqtar úshin Jańa Álem (Amerika) ashqan italıan teńizshi. Kolýmb Atlant muhitty kesip ótken tanymal saıahatshylardyń biri.
Amerigo Vespýchchi (1454 – 1512) – florentiıalyq teńizshi-saıahatshy. Ol geografiıanyń damýyna baǵaly úles qosyp, bolashaqta onyń qurmetine Amerika dep atalǵan materikterdi egjeı – tegjeıli zerttedi.
Vasko da Gama (1469-1524) – Eýropadan Úndistanǵa teńiz jolyn salǵan portýgal teńizshi. Úndistan óziniń “ashylýymen” osy teńizshige mindetti. Ol Úndistanmen saýda qarym-qatynasty ornatty, sondaı-aq kóptegen qyzyqty saıahattar jasady.
Marko Polo (1254-1324) – belgili italıandyq kópes jáne saıahatshy, Aziıa elderine saıahattary týraly ataqty «Álemniń san alýandyǵy týraly» kitaptyń avtory.
6 qazan kúni 20 ǵasyrdyń ataqty norvegiıalyq saıahatshysy, etnograf, arheolog Týr Heıerdaldyń (1914-2002) 105 jyldyǵy atap ótiledi. Ol óziniń ejelgi qaıyqtar men saldaǵy avantıу́ralyq teńiz ekspeditsiıalarymen tanymal.
Uly teńizshilerdiń saıahattary týraly tolyq aqparatty kitap kórmesinen taba alasyz.